Flexibiliteit energieconsumenten nu voorbereiden: spaart kosten, bevordert draagvlak
Energieflexibiliteit is het veranderen van energiegebruik zonder noemenswaardige gevolgen voor het comfort. PV-systemen, EV-laders, batterijen en (hybride) warmtepompen zijn hiervoor zeer geschikt, zeker als ze op een slimme manier gecombineerd worden.
Om de energievoorziening van de toekomst duurzaam, betrouwbaar en betaalbaar te houden, is een flexibel energiesysteem nodig. Flexibiliteit in energievraag- en aanbod biedt de mogelijkheid om onbalans en pieken in het elektriciteitsnet op een betaalbare en toegankelijke manier op te vangen. Om beschikbare flexibiliteit optimaal en eerlijk te benutten is het van belang dat er een open (Europese) standaard voor de ontsluiting van flex wordt gerealiseerd.
Het Flexiblepower Alliance Network (FAN) zet zich in voor het ontwikkelen van een dergelijke open standaard die voor iedereen toegankelijk is. Op die manier kunnen alle eindgebruikers deelnemen aan de uitwisseling van flex en wordt er optimaal gebruik gemaakt van potentiële flexbronnen: warmtepompen, PV-panelen, elektrische auto’s en opslag. Bestaande en nieuwe marktpartijen kunnen diensten ontwikkelen die de koppeling tussen deze flexbronnen en de markt tot stand brengen. Daarnaast blijft de netbeheerder in staat om in noodgevallen door middel van direct ingrijpen het net te ontlasten. Wanneer er gestandaardiseerde protocollen zijn voor de communicatie tussen energy management applicaties en apparaten, wordt bovendien portabiliteit gegarandeerd. De klant kan dan makkelijk overstappen van leverancier of aggregator zonder dat er technische aanpassingen vereist zijn en hij behoudt keuzevrijheid bij de keuze van een applicatie of service provider. Ook worden de kosten van de ontsluiting van flex hiermee zo laag mogelijk gehouden.
Naast het uitdragen van dit gedachtengoed in samenwerking met partners in de sector, heeft FAN ook een protocol (S2 standaard) voor de flexibiliteitsinterface van apparaten ontwikkeld. Hiermee is ervaring opgedaan op het gebied van open protocollen en software die vrije uitwisseling van flexibiliteit mogelijk maken. De kennis en ervaring is dus aanwezig, het voornaamste nu is dat er vanuit de politiek gestuurd wordt op het vestigen van een open standaard.
Overheden, netbeheerders en marktpartijen zijn samen verantwoordelijk voor de inrichting van een duurzaam en toekomstbestendig energiesysteem. Het voorstel voor de hoofdlijnen van het Klimaatakkoord bevat een groot aantal punten op dit gebied en een van de sleutelbegrippen hierbij is flexibiliteit. FAN roept het ministerie van EZK, sector- en marktpartijen op het Klimaatakkoord te gebruiken om bovenstaand gedachtengoed te realiseren en een open standaard voor flexontsluiting voor te schrijven. Op die manier kan flexibiliteit zo goed mogelijk in het energiesysteem worden ingepast en wordt er invulling gegeven aan de volgende punten uit de hoofdlijnentekst van het Klimaatakkoord:
- Het ontwikkelen van open standaarden (communicatieprotocollen en aansluitvoorwaarden) die ook toegankelijk zijn voor innovatieve marktspelers.
- Onderzocht moet worden of er een wettelijke basis moet komen om overbelasting op de netten te voorkomen. Bijvoorbeeld door het stellen van aanvullende technische eisen aan productie-installaties bij zowel invoeders (o.a. Zon-PV en wind) als bij afnemers (warmtepompen en laadpalen). Ook kunnen leveranciers en aggregators daarbij behulpzaam zijn.
Voor de uitwerking van deze punten kan FAN met de aangesloten partners en strategische samenwerkingen voor een concrete uitwerking en implementatieroute zorgen.