Binnen 5-10 jaar is slim aansturen van warmtepompen financieel interessant om pieken en onbalans op het elektriciteitsnet te voorkomen. Dat blijkt uit onderzoek van Accenture in opdracht van Flexiblepower Alliance Network (FAN) en TKI Urban Energy. Momenteel zijn de opbrengsten voor de zogenaamde flexibele inzet van warmtepompen nog te klein. De verwachting is dat tussen 2025 en 2030 de business case positief is en dat is ruim binnen de levensduur van de warmtepompen die vandaag en morgen aangeschaft worden.
Voor de energietransitie groeit de vraag naar elektriciteit voor het verwarmen van woningen en bedrijfsgebouwen enorm. Ons huidige elektriciteitsnet is daar niet op berekend en komt steeds verder onder druk te staan. De groei in warmtepompen, hybride en all electric, draagt bij aan deze problematiek, maar vormt ook een deel van de oplossing.
Slimme aansturing van warmtepompen maakt het namelijk mogelijk om pieken in de vraag naar elektriciteit te verschuiven. Zo kan de inzet van warmtepompen helpen om het elektriciteitsnet stabiel te houden en overbelasting te voorkomen.
Hoewel de flexibiliteitsmarkt groeit, staat de ontsluiting van flexibiliteit bij warmtepompen nog in de kinderschoenen. Eerder onderzoek laat zien dat het ontsluiten van flexibiliteit bij warmtepompen nog lastig is omdat de huidige generatie warmtepompen in de markt nauwelijks stuurbaar is. De verdienmodellen voor het flexibel inzetten van warmtepompen zijn nu nog onvoldoende helder.
FAN en TKI Urban Energy hebben Accenture gevraagd om de verdienmodellen van de ontsluiting van flexibiliteit bij (hybride) warmtepompen inzichtelijk te maken. Met het onderzoek Flexibele inzet warmtepompen voor een duurzaam energiesysteem is duidelijk gemaakt hoe installateurs, energieleveranciers/aggregators en eindgebruikers geld kunnen gaan verdienen met slimme warmtepompen.
De resultaten tonen dat het nog te vroeg is om warmtepompen winstgevend in te zetten ten behoeve van flexibiliteit. De verdiensten voor ontsluiting van flexibiliteit met warmtepompen zijn op dit moment nog beperkt. De partijen die behoefte hebben aan het kunnen bijsturen van vraag en aanbod van energie (zoals netbeheerders en energieleveranciers), bieden nog onvoldoende financiële prikkels. De verwachting is echter dat tussen 2025-2030 de marktwaarde van flexibiliteit gaat stijgen en het flexibel inzetten van warmtepompen financieel interessant wordt.
Het rapport van FAN en TKI biedt handvatten voor onder meer installateurs, aggregators en fabrikanten om een schaalbaar verdienmodel te ontwikkelen. Verder is er samen met experts uit de sector een roadmap opgesteld om de grootste barrières weg te nemen.
Onder leiding van FAN en met ondersteuning van TKI Urban Energy wordt gewerkt aan de uitvoering van deze roadmap. Snelheid in toepassing van een standaard flexibele interface op warmtepompen en de introductie van verbeterde prijsprikkels is volgens FAN en TKI namelijk noodzakelijk om de potentie van flexibele warmtepompen te kunnen benutten als de vraag ernaar groeit.
