De energievoorziening in Nederland verandert. Steeds meer mensen wekken zelf energie op, bijvoorbeeld met zonnepanelen of windmolens. Dat is goed nieuws! En het zorgt voor nieuwe kansen, maar ook voor uitdagingen. Niet alleen voor bestaande partijen, maar ook voor nieuwe partijen en nieuwe markten. Die moeten er namelijk voor zorgen dat vraag en aanbod van energie beter op elkaar worden afgestemd. 2 jaar lang onderzocht netbeheer Liander bij huishoudens in Heerhugowaard of het afstemmen van vraag en aanbod met een flexmarkt kon werken.
In 2015 startte Liander met fase 1 van EnergieKoplopers. Een jaar lang waren 200 huishoudens aangesloten op een energiesysteem met een slim apparaat in huis, zoals een elektrische boiler. Het energiesysteem voorspelde vraag en aanbod van elektriciteit en hoeveel flexibiliteit nodig was om die op elkaar af te stemmen. Flexibiliteit ontstaat als huishoudens tegen een vergoeding hun vraag en aanbod van energie in de tijd verschuiven zonder daarbij hun gedrag aan te hoeven passen. Bijvoorbeeld door overdag zonne-energie te gebruiken om water in de boiler te verwarmen en er ’s avonds mee te douchen. Fase 1 van Energiekoplopers liet zien dat huishoudens hun vraag prima konden aanpassen aan het aanbod. Dit helpt netbeheerder Liander om pieken in het elektriciteitsnet te voorkomen.
Flexibiliteitsmarkt
Toen de technische waarde van flexibiliteit eenmaal was aangetoond, wilde Liander graag een stpaje verder met testen. Daarom werd in 2017 en 2018 hoe flexibiliteit bij huishoudens in een echte marktsituatie kan worden ingezet. Een echte flexibiliteitsmarkt dus, waaraan ook aggregators meededen. Deze tweede fase van EnergieKoplopers leerde dat een (lokale) flexmarkt werkt en zeker kan bijdragen aan de optimalisatie van het elektriciteitsnet. Hoewel het aantal huishoudens (94) en aggregators (1) beperkt was, toonde het project aan dat de systemen die nodig zijn voor een flexmarkt goed werken.
Open standaarden
Om de flexibiliteitsmarkt bij huishoudens te laten slagen, is schaalvergroting nodig bleek uit de test. Het Internet of Things, dat bijdraagt aan de ontwikkeling van ‘flex ready’ apparaten, bleek hard nodig. Ook is belangrijk dat open standaarden worden gebruikt voor flexibiliteit. Dat zorgt voor een lage drempel om mee te doen. Aggregators kunnen makkelijk toetreden tot de markt en de benodigde apparatuur is eenvoudig en zonder hoge kosten aan te sluiten. Huishoudens kunnen dan makkelijk en goedkoop switchen van de ene naar de andere aggregator. Net zoals dat nu bij energieleveranciers kan.
Meer info?
Uitlegvideo EnergKoplopers 1
Het eindrapport van Energiekoplopers 2 uit 2019
Het rapport van EnergieKoplopers 1 uit 2016