Als je overweegt zonnepanelen aan te schaffen, is het raadzaam om naast efficiënte zonnepalen ook in een slimme omvormer te investeren, want deze zijn klaar voor de toekomst. We leggen je hier graag uit waarom.
Zonnepanelen en omvormers
Wie zonne-energie wil opwekken bij zijn huis heeft twee zaken nodig: zonnepanelen die de stroom opwekken en een omvormer die zorgt dat de opgewekte stroom gebruikt kan worden. Die twee gaan hand in hand; zonnepanelen leveren namelijk gelijkstroom en in het elektriciteitsnet gebruiken wij wisselstroom. De omvormer regelt dat de gelijkstroom wordt omgezet naar wisselstroom.
De meeste omvormers hebben functionaliteiten die inzicht geven over de werking van de omvormer zelf. Zo kan je bijvoorbeeld via een schermpje, website of app zien hoeveel stroom er via je zonnepanelen opgewekt is. Het is natuurlijk leuk om bij te houden hoeveel stroom je zonnepanelen produceren, maar een slimme omvormer biedt je meer mogelijkheden om in de nabije toekomst optimaal gebruik te maken van je zonnepanelen.
Salderingsregeling
Op dit moment hebben wij in Nederland een salderingsregeling voor zonne-energie. Dit betekent dat je net zoveel krijgt voor het leveren van stroom als dat je betaalt voor je stroomverbruik.[1] Dit gaat in de toekomst veranderen. Waarschijnlijk krijg je straks een lager tarief voor de stroom die je opwekt dan voor de stroom die je afneemt.
Omdat zonnepanelen goedkoper en efficiënter zijn geworden, is het gelukkig nog steeds een goede investering. Met slimme omvormers kun je een stap verder.
Slimme omvormers
Slimme omvormers maken het makkelijk om zoveel mogelijk van de stroom die je hebt opgewekt ook daadwerkelijk zelf te gebruiken in plaats van terug te leveren aan het elektriciteitsnet. Denk bijvoorbeeld aan de elektrische warmtepomp, je boiler of airco die aan gaat als de zon schijnt. Of aan je elektrische auto of thuisbatterij die je oplaadt met de energie die je hebt opgewekt met je zonnepanelen. Als de salderingsregeling is afgeschaft, is dit de voordeligste manier om je eigen zonne-energie te benutten.
Een slimme omvormer biedt je de beste mogelijkheden om in de toekomst geautomatiseerd te kunnen bepalen wat de optimale tijd en de optimale manier is om je zelf opgewekte energie te benutten.
Slimme omvormers helpen de energietransitie
Er zijn ook slimme omvormers die de opwek van stroom (tijdelijk) kunnen verminderen. De meeste omvormers die nu te koop zijn, kunnen dat al. In Nederland wordt dit alleen nog niet gebruikt. We verwachten dat dit in de nabije toekomst gaat veranderen.
De toename van zonne-energie zorgt namelijk voor hogere piekbelastingen in het elektriciteitsnet. De netbeheerders, die verantwoordelijk zijn voor het beheer en onderhoud van ons energienet, willen dan graag dat er korte tijd wat minder stroom terug geleverd wordt.
Op die manier blijft het elektriciteitsnet betrouwbaar en betaalbaar. Door zelf je opgewekte stroom te gebruiken of bijvoorbeeld in een thuisbatterij op te slaan voor later gebruik, help je die pieken te voorkomen en het stroomnet betrouwbaar te houden. Het kan zijn dat de netbeheerder in de toekomst een vergoeding beschikbaar stelt voor de verminderde teruglevering. Hoe dat er precies uit gaat zien, is nog niet helder, maar dat het verstandig is een slimme omvormer aan te schaffen is duidelijk.
Waar moet je op letten?
De stichting FAN heeft in 2020 onderzoek naar omvormers voor zonnepanelen gedaan. Er zijn al veel slimme omvormers op de markt, die niet of nauwelijks duurder zijn dan de minder slimme varianten. In haar onderzoek heeft FAN de omvormers in 5 categorieën ingedeeld:
Soorten omvormers
| Soort | Informatie | Marktaandeel |
| Domme omvormers | Geen connectiviteit of ‘slimme’ elementen. | Deze zijn vrijwel niet meer te koop |
| Omvormers met alleen inzicht | Op afstand uitlezen om de prestaties (opwek) en eventuele foutdetectie en logging te volgen. | Wij schatten in dat zo’n 20% van het huidige aanbod alleen deze functionaliteit heeft |
| Op afstand aan/uit zetten | De omvormer kan op afstand worden aan- en uitgeschakeld. | Wij schatten in dat zo’n 20% van het huidige aanbod alleen deze functionaliteit heeft |
| Modulerende omvormers: Op afstand aan/uit zetten en meer of minder laten opwekken - één richting
(PV omvormers) |
De omvormer kan op afstand aan- en uitgeschakeld, en hoger of lager worden gezet.
Eén richting betekent dat de omvormer alleen opgewekte energie aan het net kan terugleveren. |
Voor systemen zonder thuisbatterij is dit het hoogste niveau van flexibiliteit dat omvormers kunnen bieden.
|
| Modulerende omvormers:
Op afstand aan/uit zetten en meer of minder laten opwekken - twee richtingen (Hybride omvormers, deze kunnen bijvoorbeeld ook met thuisbatterijen werken) |
De omvormer kan op afstand hoger of lager worden gezet.
Twee-richtingsverkeer betekent dat de omvormer kan terugleveren aan, en consumeren van het net. |
Zo’n 60% van de omvormers die momenteel in Nederland verkocht worden, zijn slimme omvormers. Wil je zonnepanelen aanschaffen of is je huidige omvormer toe aan vervanging? Vraag je adviseur of leverancier dan ook naar een slimme omvormer, één die geschikt is voor toekomst.
Wij wensen je veel zonnige dagen toe!
[1] Dit houdt geen rekening dat de stroomprijs eigenlijk uit meerdere componenten bestaat: de prijs voor de stroom zelf, transport van de stroom en belastingen